-
1 verto
vertī, versum, ere1)а) поворачивать ( hastam V)verso cardĭne O — повернув на петлях, т. е. отворив воротаб) повёртывать, направлять ( peregrinam puppim ad haec litora O); обращать ( hostes in fugam L); перевёртывать, опрокидыватьstilum in tabulis suis v. C — перевернуть стиль к дощечкам (чтобы стереть написанное)manum non v. C — не повернуть руки, т. е. палец о палец не ударитьv. iter retro L — отправиться в обратный путьannus vertens C — круглый или текущий год, но тж. большой год, т. е. мировой цикл в 15 000 солнечных летv. terga или se v. Cs, тж. in fugam v. l. — обратить тыл, обратиться в бегствоamicitiae (dat.) terga versa dare O — повернуться спиной к (т. е. изменить старой) дружбе2) взрывать (плугом), взрыхлять, вспахивать ( terram aratro H)v. freta lacertis V — проплывать моря на вёслах3)а) валить ( fraxĭnos manibus H); опрокидывать (cadum Pl, H)v. aliquem resupīno corpore O — опрокинуть кого-л. навзничьб) рушить, разрушать ( moenia ab imo V); низвергать, свергать ( regem T)в) уничтожать ( leges T); расстраивать (alicujus consilium L)4) направлять (armentum ad litora O; ora in aliquem O, T)v. pedem (gradum) O — направить (свои) стопыnescio, quo me vertam C — не знаю, куда мне повернуться, т. е. что мне делатьalio v. T — принять другое решение5) отводить (aquam in subjecta T); отворачивать ( vultum O); отвращать ( sinistrum rumorem T)6) обращать, переводить, переносить ( iram ab aliquo in aliquem L)v. curas ad publica commoda L — направить свои заботы на общественное благо7) обращать, присуждать ( reditūs in fiscum T)pecuniam ad se (in suam rem L) v. C — обратить деньги в свою пользу, т. е. присвоить их себе9) обращать, истолковывать ( somnia in melius Tib)(quod) dii bene vertant! Pl, Ter etc. — да обратят это боги в благо! (да примет это благоприятный оборот!)aliquid in omen v. L — усмотреть в чём-л. предзнаменованиеaliquid in contumeliam suam v. Cs — счесть что-л. оскорблением для себяaliquid alicui vitio v. C — укорять кого-л. чём-л., ставить что-л. кому-л. в вину10) приписывать (omnium causas in deos v. L); вменять ( aliquid in crimen L)victoriae decus ad aliquem v. L — приписать кому-л. честь победы11) использовать (occasionem ad bonum publicum T)aliquid in risum v. H — высмеять что-л.aliquid in religionem v. L — сделать что-л. делом совести или благоговейного почитания12) изменять (vestes V; sententiam L; jussa V)vice versā SenT, Just — наоборотcomas v. Prp — красить волосы (в другой цвет)versis gladiis depugnare Pl — сражаться другими мечами, т. е. применять другие приёмы13) превращать (pectora in silĭcem O; aliquid in fumum et cinerem H; continentiam in superbiam QC); перестраивать на иной лад (aliquem V; mentem alicujus O)seria ludo v. H — превращать серьёзное дело в забавуin Amphitryōnis imaginem sese v. Pl — принять облик Амфитрионаsolĭdam in glaciem v. V — превратиться в лёд, замёрзнуть14) переводить (на другой язык) (Platonem C; librum ex Graeco in Latinum L). — см. тж. vertor
См. также в других словарях:
SECULARES Ludi in honorem Apollinis et Dianae instituti — siebant autem centesimô quôque annô, praecone per compita clamante: Venite ad ludos, quos nemo mortalium vidit, neque visurus est. Hos instituit Valer. Publicola ob exactos reges. Varro de scenicis originibus, l. 1. scriptum reliquit, cum multa… … Hofmann J. Lexicon universale
NEMEA — I. NEMEA filia Iovis et Lunae; a qua nomen Argivorum regioni. Alii tamen a pascuis armentorum agri, quae Iunoni sacra essent; vel a Danai liberis, istam sic nominatam volunt. Hinc Ludis appellatio, de quibus mox dicemus. Vide Iul. Caes.… … Hofmann J. Lexicon universale
PYTHIA — I. PYTHIA Bithniae locus, unde aquae calidae scaturiunt, Nicet. et Procop. l. 5. II. PYTHIA Sacerdos Apollinis, caque virgo, quae Spiritu Dei adflata, responsa consulentibus dare, credebatur. Oraculum per eam sciscitandi ritum, Alex. ab Alexandro … Hofmann J. Lexicon universale
DEOS referendi viros benemeritos mos (in) — in DEOS referendi viros benemeritos mos memoratur Suet. in Iulio c. 88. Periit atque in Deorum numerum relatus est. Quod enim in antiquissimis Graecis historiis dici solet, aliquem a morte τετευχέναι τιμῶν ἡρωίκῶν, vel ἰςοθέων vel ἰςολυμπίων, id… … Hofmann J. Lexicon universale
HUMANA — I. HUMANA Caro comesta. vide supra Caro humana: Addo hîc saltem, quod humanis corporibus milites vesci Hannibalem docuisse, legimus apud Liv. l. 23. c. 5. De Humana hostia, vide supra Hostia. Apud Vett. qui Humanarum Virtutum modum videbantur… … Hofmann J. Lexicon universale
ARAUSIO — Urbs, Episcopatus et Principatus Galliae, in Provincia a Rhodano milliari, et Avenione 3. circiter milliaribus distat. Varia a Veteribus nomina sortita est, Arausio Cavarum, vel secundanorum, Arausica Civitas, et Arausionensis urbs, quô nomine a… … Hofmann J. Lexicon universale
an — An, Annus. Un an, deux ans, trois ans, Vnum, alterum, tertium annum, B. ex Cic. L espace d un an, Annua dies. Annale tempus. Au commencement de l an, Initio statim anni, Principio anni. En la fin de l an, Anni extremo, Anni exitu, Anni fine, Sub… … Thresor de la langue françoyse
FOENUS — ex fetu, i. e. partu pecuniae, ut Gr. τόκος ἀπὸ τοῦ τίκτειν, Varro. Alii a fundo, quia fructus fundit: vel a fetendo, quod eiusmodi lucrum feteat in Rep. primitus appellabatur naturalis terrae fetus, postea per translationem, nummorum fetum… … Hofmann J. Lexicon universale
HAERES — I. HAERES Dea, cui vett. post acceptam hereditatem rem divinam faciebant. Festus. II. HAERES an ex haerendo in hereditate, an ex Hebr. possidere, an ab aere, an ab hero, quod herus fiat, dominio in se translato? dictus, ante Solonem, extra gentem … Hofmann J. Lexicon universale
QUINGENTI — Graece Πεντακόσιοι, Senatus Atheniensis. Postquam enim Solon constituisset, ut quotannis summae praeesset Rei public. Quadringentorum Senatus, auctô deinde, sive in ordinem redactô Tribuum, quae decem fuêre (cum antiquitus quatuor solum essent)… … Hofmann J. Lexicon universale
NISSAN — apud Ioseph. Iud. Ant. l. 3. c. 10. Τῷ δὲ μηνὶ τῷ Ξανθικῷ, ὅς Νιςςὰν παῤ ἡμῖν καλεῖται, Mense Xanthiô, qui Nissan apud nos vocatur. Mensis est hebraeorum, qui alias Abib, seu Nisan, ubi vocalis longa supplet defectum τοῦ dagesch; ut saepe in… … Hofmann J. Lexicon universale